تشنج هاي كانوني يا غير منتشر
زماني كه تشنج در نتيجه فعاليت غير طبيعي تنها در يك ناحيه از مغز باشد، تشنج كانوني (نسبي) ناميده مي شود. اين نوع از تشنج به دو گروه تقسيم مي شود:
• تشنج كانوني ساده. اين تشنج ها منجر به از دست رفتن هوشياري نمي گردد. ممكن است حواس را تغيير دهد يا تصوير، بو، احساس، مزه يا صداي اشياء اطراف به گونه ي ديگري بنظر آيد. همچنين اين تشنجات منجر به پرش ناخواسته اعضاي بدن مثل دست ها و پاها و علائم حسي خودبخودي مثل مورمور شدن، سرگيجه و يا نورهاي خيره كننده مي شود.
• تشنجات كانوني Dyscognitive. اين تشنجات هوشياري و آگاهي را از بين مي برد و مي تواند سبب فقدان هوشياري براي دوره اي از زمان گردد. اين تشنجات منجر به حركات خيره كننده و بي هدف از جمله چرخش دست ها، جويدن، بلعيدن يا راه رفتن دايره وار مي شود.
بيماري صرع
بيماري صرع عمومي يا منتشر
تشنج هايي كه به نظر مي رسد تمام نواحي مغز را درگير مي كنند، بيماري صرع منتشر ناميده مي شوند. 6 نوع از بيماري صرع منتشر وجود دارد:
• تشنج غايب. تشنج غايب كه تشنج پتي مال نيز ناميده مي شود، با حركات جزئي و خيره شدن مشخص مي گردد. اين تشنجات مي توانند سبب كاهش اندكي در هوشياري فرد شوند.
• تشنجات تونيك. تشنجات تونيك سبب سفت و سخت شدن عضلات بدن مي شوند. اين تشنجات معمولاً بر عضلات پشت، بازوها و پاها اثر گذاشته و مي تواند سبب افتادن فرد روي زمين شود.
• تشنجات كلونيك. تشنجات كلونيك با حركات ريتميك و پرشي عضلات در ارتباط است. اين تشنجات معمولاً بر گردن، صورت و دست ها اثر مي گذارد.
• تشنجات ميوكلونيك. تشنجات ميوكلونيك معمولاً به صورت تنش هاي پرشي كوتاه مدت و ناگهاني دست ها و پاها ظاهر مي شوند.
• تشنجات آتونيك. تشنجات آتونيك كه با عنوان تشنجات سقوطي نيز شناخته مي شوند، سبب از دست رفتن كنترل عضلات مي شود كه مي تواند سبب افتادن ناگهاني بر روي زمين گردد.
• تشنجات تونيك – كلونيك. تشنجات تونيك – كلونيك كه با عنوان گراندمال نيز شناخته مي شوند، با از دست دادن هوشياري، سفتي و لرزش بدن و گاهي از دست دادن كنترل مثانه يا گاز گرفتن زبان مشخص مي شود.
علت
در بيش از نيمي از موارد، بيماري صرع هيچ علت مشخصي ندارد. در حدود نيمي از مبتلايان به بيماري صرع، اين شرايط به دنبال فاكتورهاي مختلفي بروز مي كند.
• اثرات ژنتيك. برخي از انواع بيماري صرع كه با نوع تشنجي كه فرد تجربه كرده است، طبقه بندي مي شوند؛ موروثي هستند. در اين موارد اثر ژنتيك محتمل است.
محققين برخي از انواع بيماري صرع را با ژن هاي مشخصي ارتباط داده اند. اگر چه تخمين زده شده است كه حدود 500 ژن مي تواند در اين امر نقش داشته باشد. براي بيشتر افراد، ژن ها تنها بخشي از علل بيماري صرع هستند. ژن هاي مشخص مي توانند شخص را نسبت به شرايط محيطي حساس تر كرده كه تشنج را تحريك مي كنند.
• تروماي سر. تروماي سر كه بخاطر تصادفات يا آسيب هاي تروماتيك رخ مي دهند، مي توانند منجر به بيماري صرع شوند.
• بيماري هاي مغزي. بيماري هاي مغزي از جمله تومورهاي مغزي يا سكته كه منجر به آسيب مغز مي شوند نيز ممكن است منجر به بيماري صرع گردند. سكته علت عمده بيماري صرع در بزرگسالان بالاي 35 سال است.
• بيماري هاي عفوني. بيماري هاي عفوني مثل مننژيت، ايدز و انسفاليت ويروسي مي توانند منجر به بيماري صرع شوند.
• آسيب هاي مادرزادي. پيش از تولد نوزادان به آسيب هاي مغزي حساس هستند كه مي تواند ناشي از چندين فاكتور باشد، از جمله: عفونت مادر، تغذيه نامناسب يا كمبودهاي اكسيژن. اين آسيب هاي مغزي منجر به بيماري صرع يا فلج مغزي مي شود.
• اختلالات تكاملي. گاهي بيماري صرع مي تواند با اختلالات تكاملي مثل اوتيسم و نوروفيبروماتوز مرتبط باشد.
عوامل خطر
فاكتورهاي مشخصي مي تواند خطر بيماري صرع را افزايش دهد.
• سن. شروع بيماري صرع در اوايل كودكي و پس از 60 سالگي در بالاترين حد است اما مي تواند در هر سني رخ دهد.
• تاريخچه خانوادگي. اگر تاريخچه خانوادگي بيماري صرع داريد، خطر ايجاد اختلالات بيماري صرع در شما افزايش مي يابد.
• آسيب هاي سر. جراحت هاي سر مسئول برخي موارد بيماري صرع است. شما مي توانيد با بستن كمربند ايمني در ماشين و يا پوشيدن كلاه ايمني در هنگام دوچرخه سواري، اسكي كردن، سواري با موتور سيكلت و يا ساير فعاليت هاي پرخطر، خطر ابتلا به بيماري صرع را كاهش دهيد.
• سكته و ساير بيماري هاي عروقي. سكته و يا ساير بيماري هاي عروقي مي تواند منجر به آسيب هاي مغزي شود كه بيماري صرع را تحريك مي كند. شما مي توانيد اقداماتي را براي كاهش خطر اين بيماري ها انجام دهيد، از جمله: محدود كردن دريافت الكل، پرهيز از استعمال دخانيات، رعايت رژيم غذايي سالم، ورزش منظم.
• دمانس. دمانس مي تواند خطر بيماري صرع را در افراد مسن تر افزايش دهد.
• عفونت هاي مغزي. عفونت هايي از جمله مننژيت كه سبب التهاب در مغز يا نخاع مي شوند، مي توانند خطر را افزايش دهند.
• تشنج در كودكي. گاهي تب بالا در كودكي با بيماري صرع در ارتباط است. كودكاني كه بخاطر تب بالا تشنج مي كنند، عموماً دچار بيماري صرع نمي شوند، اگرچه در تشنج هاي طولاني، ساير بيماري هاي عصبي يا تاريخچه خانوادگي بيماري صرع، خطر افزايش مي يابد.
بيماري صرع
عوارض
حملات تشنج در زمان هاي معيني مي تواند منجر به شرايطي شود كه براي شما و ديگران خطرناك است.
• افتادن. اگر در حين تشنج به زمين بيافتيد، ممكن است سر شما آسيب ببيند يا دچار شكستگي استخوان شويد.
• خفگي. اگر بيماري صرع داريد، احتمال خفگي در هنگام شنا يا حمام رفتن 15 تا 19 برابر بيشتر از ساير افراد جامعه است چون احتمال تشنج در زير آب بيشتر مي شود.
• تصادفات. تشنجي كه سبب از دست رفتن هوشياري و يا كنترل شود، مي تواند در هنگام رانندگي خطرساز باشد.
در بسياري از كشورها بيماران براي گرفتن تصديق رانندگي محدوديت هايي دارند كه با توانايي كنترل تشنج مرتبط بوده و پيش از كسب اجازه براي رانندگي، حداقل زماني را براي رهايي از تشنج تعيين مي كنند كه از چند ماه تا چند سال متغير است.
• عوارض بارداري. تشنج در طي بارداري هم مادر و هم جنين را در معرض خطر قرار مي دهد و مصرف برخي داروهاي ضد بيماري صرع مي تواند خطر نقايص جنيني را افزايش دهد. اگر مبتلا به بيماري صرع هستيد و در نظر داريد كه باردار شويد، با پزشك خود براي برنامه ريزي بارداري مشورت نماييد.
بيشتر زنان مبتلا به بيماري صرع مي توانند باردار شوند و فرزند سالم داشته باشند. لازم است فرد در طول بارداري به دقت پايش شده و شايد لازم باشد داروها تغيير يابند. بسيار ضروري است كه براي بارداري با برنامه پزشك پيش برويد.
• بيماري هاي رواني. مبتلايان به بيماري صرع به احتمال بيشتري دچار مشكلات روانشناختي مي شوند، به ويژه افسردگي، اضطراب و در موارد شديد خود كشي هم ديده مي شود. مشكلات مي تواند در نتيجه سختي هاي مقابله با شرايط بيماري و نيز عوارض جانبي داروها باشد.
ساير عوارض تهديد كننده زندگي در بيماري صرع شايع نبوده اما مي تواند رخ دهد، از جمله:
• شرايط بيماري صرعي. اين شرايط زماني رخ مي دهد كه زمان تشنج مداوم بيشتر از 5 دقيقه بطول بيانجامد و يا بدون اينكه در فواصل بين حملات، هوشياري بطور كامل بازگردد فرد دچار حملات مكرر تشنج عود كننده شود. بيماران با شرايط بيماري صرعي در معرض خطر بيشتري براي آسيب دائمي مغز و مرگ قرار دارند.
• مرگ ناگهاني و بدون توجيه در بيماري صرع: Sudden unexplained death in epilepsy (SUDEP): افراد مبتلا به بيماري صرع در معرض خطر مرگ ناگهاني هستند، اگرچه احتمال وقوع اين امر اندك است و علت آن مشخص نشده اما برخي تحقيقات نشان داده اند كه مي تواند بخاطر مشكلات تنفسي و قلبي باشد.
افراد با تشنجات منتشر مكرر تونيك – كلونيك يا افرادي كه تشنجات آنها با دارو كنترل نشده است مي توانند در معرض خطر بيشتري براي SUDEP باشند. به طور كلي، حدود 2 تا 18 درصد از مبتلايان به بيماري صرع بخاطر SUDEP جان خود را از دست مي دهند.
آمادگي براي ويزيت پزشك
احتمالاً در ابتدا بايد به پزشك خانواده و يا يك پزشك عمومي مراجعه نماييد. با اين حال در برخي موارد زماني كه براي تنظيم وقت با پزشك تماس مي گيريد، فوراً به متخصص مغز و اعصاب (نورولوژيست) يا نورولوژيست متخصص بيماري صرع، ارجاع داده مي شويد.
از آنجايي كه جلسه ملاقات كوتاه است و موارد مورد بحث زياد است، بهتر است از قبل براي حضور در جلسه آماده شويد. در اينجا اطلاعاتي براي كمك به آمادگي براي حضور در جلسه و نيز آنچه از پزشك انتظار داريد، آورده شده است.
آنچه مي توانيد از پزشك انتظار داشته باشيد
• جزئيات تشنجات را در تقويم ثبت كنيد. هر بار كه تشنج رخ مي دهد، زمان و نوع تشنجي كه رخ داده و نيز مدت زمان آن را ثبت نماييد. علاوه بر اين به تمام شرايط توجه كنيد، از جمله: داروهاي فراموش شده، خواب ناكافي، افزايش استرس، دوران قاعدگي و تمام وقايعي كه مي تواند تشنج را تحريك كند.
از افرادي مثل اعضاي خانواده، دوستان و همكاران كه شاهد تشنج شما بوده اند پرس و جو كنيد تا اطلاعات را بطور كامل ثبت نماييد.
• از محدوديت هاي پيش از جلسه ملاقات كسب اطلاع كنيد. وقتيكه زمان جلسه را تعيين مي كنيد، در مورد لزوم محدوديت هاي پيش از جلسه مثل محدوديت هاي رژيمي سؤال كنيد.
• اطلاعات كليدي شامل استرس هاي عمده و يا تغييرات اخير زندگي را يادداشت نماييد.
• ليستي از داروهاي مصرفي تهيه نماييد، حتي مكمل ها و ويتامين ها را هم يادداشت كنيد.
• از يكي از اعضا خانواده و يا دوستان خود بخواهيد كه شما را همراهي كند. گاهي بخاطرسپاري تمام اطلاعاتي كه در جلسه ملاقات بيان مي شود مشكل است. شخصي كه شما را همراهي مي كند مي تواند بخشي از اطلاعاتي كه ممكن است شما فراموش كنيد، را بياد آورد.
همچنين، از آنجايي كه ممكن است از تمام اطلاعات حين تشنج آگاه نباشيد، ممكن است لازم شود پزشك از يك نفر شاهد سؤال كند.
• سؤالاتي كه مي خواهيد بپرسيد را از پيش آماده كنيد.
زمان ملاقات با پزشك محدود است، لذا ليستي از سؤالاتي كه مي تواند در بهره مندي بهتر از زمان كمك كننده باشد را از قبل آماده كنيد. سؤالات را به ترتيب اهميت ليست كنيد. برخي سؤالات اساسي در مورد بيماري صرع كه بايد از پزشك بپرسيد عبارتست از:
• علت احتمالي تشنجات من چيست؟
• چه تست ها و آزمايشاتي لازم است؟
• آيا بيماري صرع موقتي است يا مزمن؟
• بهترين راهكار چيست؟
• چه جايگزين هايي براي رويكرد اصلي پيشنهاد مي كنيد؟
• چگونه مي توانم مطمئن باشم كه در تشنجات بعدي آسيبي به من نخواهد رسيد؟
• من بيماري هاي ديگري نيز دارم، چگونه مي توانم به بهترين نحو همه را با هم مديريت كنم؟
• لازم است از محدوديت هاي خاصي پيروي كنم؟
• آيا لازم است به متخصص ديگري مراجعه كنم؟ هزينه درمان چگونه است و چه ميزان را بيمه پرداخت مي كند؟
• آيا جايگزين ژنريك براي داروهاي تجويزي وجود دارد؟
• آيا بروشور و يا برگه ديگري وجود دارد كه با خود ببرم؟ كدام وب سايت ها را پيشنهاد مي كنيد؟
• علاوه بر اين سؤالات كه پيش از جلسه ملاقات آماده كرده ايد، ساير سؤالاتي كه حين جلسه در ذهن شما ايجاد مي شود را نيز بپرسيد.
بيماري صرع
آنچه از پزشك انتظار داريد
احتمالاً پزشك از شما سؤالاتي خواهد پرسيد. از جمله:
• چه زماني براي اولين بار تشنج را تجربه كرديد؟
• بنظر شما تشنج با عامل يا شرايط خاصي تحريك شده است؟
• آيا پيش از تشنج و در ابتداي آن احساس مشابهي داشتيد؟
• تشنجات شما مكرر بوده يا گاهگاهي رخ مي دهد؟
• در زمان تشنج چه علائمي را تجربه كرديد؟
• چه عاملي سبب بهبود تشنج شما مي شود؟
• چه عاملي سبب تشديد تشنج شما مي شود؟
آنچه در زمان تشنج مي توانيد انجام دهيد
شرايط و فعاليت هاي خاصي مي تواند سبب تحريك تشنج گردد، انجام چنين اقداماتي مي تواند مثمرثمر باشد:
• از مصرف زياد الكل پرهيز نماييد.
• از مصرف نيكوتين اجتناب نماييد.
• خواب كافي داشته باشيد.
• استرس نداشته باشيد.
همچنين، بهتر است پيش از مراجعه به پزشك، تشنجات خود را در يك دفتر ثبت نماييد.
چه زماني به پزشك مراجعه كنيم؟
در صورتي كه هر يك از موارد ذيل براي شما اتفاق افتاد، فوراً به پزشك مراجعه نماييد:
• تشنج بيشتر از 5 دقيقه بطول انجاميد.
• پس از توقف تشنج، تنفس و هوشياري به حالت قبل بازنگردد.
• بلافاصله حمله دوم رخ دهد.
• تب بالايي داشته باشيد.
• احساس گرگرفتگي داشته باشيد.
• باردار باشيد.
• ديابت داشته باشيد.
• طي تشنج دچار جراحت و آسيب شويد.
اگر براي اولين بار است كه دچار تشنج مي شويد، به دنبال توصيه هاي پزشكي باشيد.
آزمايش هاي تشخيصي
براي تشخيص اين شرايط، پزشك علائم و تاريخچه بيماري هاي شما را بررسي خواهد كرد. ممكن است پزشك چندين تست براي تشخيص بيماري صرع انجام داده و علت تشنجات را تعيين كند.
• معاينات نورولوژيكي. ممكن است پزشك رفتار، توانايي حركتي، عملكرد ذهني، و ساير نواحي را براي تشخيص بيماري و تعيين نوع بيماري صرع معاينه كند.
• آزمايش خون. ممكن است پزشك براي بررسي علائم عفونت، استعداد ژنتيكي و يا ساير بيماري هاي مرتبط با تشنج از شما نمونه خون بگيرد.
همچنين ممكن است پزشك آزمايشاتي را براي تعيين ناهنجاري هاي مغزي توصيه نمايد، از جمله:
• الكتروانسفالوگرام (EEG). اين رايج ترين تست براي تشخيص بيماري صرع است. در اين تست، پزشك الكترودهايي را توسط مواد چسب مانندي به جمجمه وصل مي كند. اين الكترودها فعاليت الكتريكي مغز را ثبت مي كنند.
اگر مبتلا به بيماري صرع باشيد تغيير الگوي نرمال امواج مغزي، حتي در زماني هم كه تشنج نداريد، شايع است. پزشك شما را از طريق ويدئو در زمان انجام EEG زمانيكه خواب هستيد، مشاهده مي كند تا هر گونه تشنجي كه ممكن است تجربه كنيد را مشاهده نمايد. ثبت تشنجات به پزشك در تعيين نوع تشنج و نيز رد ساير بيماري هاي ممكن، كمك مي كند.
ممكن است پزشك دستورالعملي براي ايجاد تشنج مثل خوابيدن كوتاه مدت پيش از انجام تست را توصيه كند.
• اسكن توموگرافي كامپيوتري (CT scan). سي تي اسكن براي ايجاد تصوير مقطعي از مغز از اشعه ايكس استفاده مي كند. اين روش تصوير برداري مي تواند ناهنجاري هاي مغزي مثل تومور، خونريزي و كيست هايي كه مي توانند منجر به تشنج شوند را آشكار نمايد.
• تصوير برداري رزونانس مغناطيسي (MRI). در روش MRI از امواج راديويي و مغناطيسي قوي براي مشاهده جزئيات مغز استفاده مي شود. پزشك ممكن است، قادر باشد جراحات يا ناهنجاري هايي را در مغز تشخيص دهد كه مي توانند سبب تشنج گردند.
• MRI عملكردي (fMRI). MRI عملكردي ميزان تغييرات جريان خون را اندازه مي گيرد كه در بخش هاي در حال فعاليت مغز رخ مي دهد. پزشكان مي توانند پيش از جراحي، MRI عملكردي را براي تشخيص محل دقيق عملكردهاي حياتي مثل تكلم و حركت كردن استفاده نمايند كه اين كار جراح را از آسيب به اين محل ها در حين عمل بازمي دارد.
• توموگرافي گيسل پوزيترون (PET). اسكن هاي PET از مواد راديواكتيو با دوز پايين استفاده مي كنند كه وارد وريد شده و به تعيين نواحي فعال مغز و نيز تشخيص ناهنجاري ها كمك مي كند.
• توموگرافي كامپيوتري گسيل تك پروتون (SPECT). اين تست عمدتاً زماني استفاده مي شود كه MRI و EEG قادر به تشخيص محل منشأ تشنجات در مغز نبوده اند.
تست SPECT با استفاده از مقدار اندكي از مواد راديواكتيو انجام مي شود كه وارد وريد شده و نقشه سه بعدي با جزئيات از فعاليت جريان خون در مغز در حين تشنج فراهم مي آورد.
همچنين ممكن است پزشكان نوعي از تست SPECT را در كنار تصوير برداري رزونانس مغناطيسي (بنام SISCOM) انجام دهند كه جزئيات بيشتري را فراهم مي آورد.
• تست هاي نوروسايكولوژيك (عصبي - رواني). در اين تست ها، پزشك تفكر، حافظه و مهارت هاي تكلم را در شما ارزيابي مي كند. اين تست ها در تعيين مناطق آسيب ديده مغز به پزشك كمك مي كنند.
بيماري صرع
درمان دارويي
پزشكان معمولاً درمان بيماري صرع را با تجويز دارو آغاز مي كنند. اگر داروها بيماري را درمان نكردند، ممكن است پزشك جراحي يا ساير انواع درمان را پيشنهاد كند.
داروها
تشنج در بيشتر مبتلايان به بيماري صرع با مصرف داروهاي ضد تشنج كه داروهاي ضد بيماري صرع هم ناميده مي شوند، درمان مي شود. مصرف دارو در برخي بيماران سبب كاهش تكرر و شدت تشنجات مي گردد. پزشك درباره زمان مناسب قطع دارو توصيه هايي براي شما ارائه خواهد كرد.
بيش از نيمي از كودكان مبتلا به بيماري صرع كه حتي با قطع دارو ديگر علائم بيماري صرع را تجربه نمي كنند، مي توانند مابقي عمر خود را بدون دارو و بدون تشنج سپري كنند. همچنين بسياري از بزرگسالان پس از دو يا چند سال زندگي بدون تشنج مي توانند دارو را قطع كنند.
پيدا كردن دارو و دوز مناسب آن كار پيچيده اي است. پزشك در زمان انتخاب نوع دارو شرايط شما، تكرر تشنجات، سن و ساير فاكتورها را در نظر مي گيرد. همچنين ممكن است ساير داروهاي مصرفي شما را نيز بررسي نمايد تا از عدم تداخل با داروهاي ضد بيماري صرع اطمينان حاصل نمايد.
ابتدا پزشك يك دارو در دوز پايين را تجويز كرده و تا زمان كنترل مناسب تشنجات، دوز دارو را به تدريج افزايش مي دهد.
داروهاي ضد تشنج داراي عوارض جانبي هستند. عوارض جانبي خفيف اين داروها عبارتست از:
• خستگي
• سرگيجه
• افزايش وزن
• كاهش تراكم توده استخوان
• راش هاي پوستي
• فقدان هماهنگي در حركات
• مشكل در صحبت كردن
• مشكلات حافظه و تفكر
عوارض جانبي شديدتر اما نادر عبارتست از:
• افسردگي
• فكر و رفتارهاي خودكشي
• راش هاي شديد پوستي
• التهاب اندام هاي خاص مثل كبد
براي كسب بهترين نتيجه ممكن در كنترل تشنجات با دارو:
• دارو را دقيقاً به همان شكل تجويز شده مصرف نماييد.
• همواره پيش از تغيير نوع ژنريك دارو و يا مصرف ساير داروهايي كه براي شما تجويز مي شود، داروهاي بدون نسخه و درمان هاي گياهي با پزشك خود مشورت نماييد.
• هيچ گاه بدون مشورت با پزشك دارو را قطع نكنيد.
• در صورتي كه متوجه احساس افسردگي، فكر خودكشي يا تغييرات غير طبيعي در احساسات يا رفتار خود شديد فوراً به پزشك اطلاع دهيد.
• اگر ميگرن داريد به پزشك اطلاع دهيد تا براي پيشگيري از ميگرن و درمان بيماري صرع يك دارو تجويز كند.
حداقل نيمي از بيماران تازه تشخيص داده شده با اولين دارو از تشنج رهايي مي يابند. اگر داروهاي ضدبيماري صرع نتايج رضايت بخشي به دنبال نداشت، ممكن است پزشك جراحي يا ساير درمان ها را توصيه كند. براي ارزيابي شرايط و داروهاي مصرفي بايد به طور منظم تحت پايش قرار بگيريد.
جراحي
جراحي بيشتر زماني استفاده مي شود كه منشاء تشنجات در ناحيه كوچك و مشخصي از مغز باشد كه با عملكردهاي حياتي از جمله تكلم، نوع زبان گفتاري، عملكردهاي حركتي، بينايي و شنوايي تداخل نداشته باشد. طي جراحي، پزشك ناحيه اي از مغز را كه سبب تشنج مي گردد، بر مي دارد.
اگر منشأ تشنج در ناحيه اي از مغز باشد كه حركات، تكلم و ساير عملكردهاي بدن را كنترل مي كند، ممكن است طي بخش هايي از جراحي هوشيار باشيد. پزشكان شما را پايش كرده و طي جراحي سؤالاتي مي پرسد.
اگر منشأ تشنج در بخش هايي از مغز باشد كه نتوان آن را برداشت، ممكن است پزشك نوع ديگري از جراحي را توصيه كند كه طي آن جراح چندين برش (در مقطع زير نرم شامه) ايجاد مي كند. اين برش ها براي پيشگيري از گسترش تشنج به ساير بخش هاي بدن طراحي شده است.
اگرچه بسياري از افراد براي كمك به پيشگيري از تشنج پس از جراحي موفق، نيازمند ادامه دارودرماني هستند اما ممكن است تعداد و دوز داروها كاهش يابد.
در موارد نادري، جراحي بيماري صرع مي تواند عوارضي از جمله تغيير دائمي توانايي تفكر ايجاد كند. با پزشك خود در خصوص تجارب، ميزان موفقيت و ميزان عوارض جراحي مشورت كنيد.
درمان ها
• تحريك عصب واگ. در تحريك عصب واگ، پزشك وسيله اي بنام تحريك كننده عصب واگ را در زير پوست قفسه سينه تعبيه مي كند كه مشابه پيس ميكر قلب عمل مي كند. سيم هايي از تحريك كننده به عصب واگ در گردن وصل است.
اين وسيله توسط باتري كار كرده و تركش هايي از انرژي الكتريكي را به عصب واگ و مغز ارسال مي كند. مشخص نيست اين امواج چگونه تشنج را مهار مي كنند اما اين وسيله مي تواند ميزان تشنجات را 20 تا 40 درصد كاهش دهد.
پس از اين نوع درمان نياز اغلب بيماران به دارو درماني ادامه مي يابد، اگرچه برخي بيماران به دوز كمتري از دارو نياز دارند. ممكن است عوارض جانبي تحريك عصب واگ در فرد ظاهر شود كه عبارتست از گلودرد، گرفتگي صدا، كوتاهي نفس ها يا سرفه.
• رژيم كتوژنيك. ميزان تشنجات در برخي كودكان مبتلا به بيماري صرع با رژيم سخت و پر چرب و كم كربوهيدرات كاهش مي يابد.
در اين رژيم كه رژيم كتوژنيك ناميده مي شود، بدن بجاي كربوهيدرات، چربي را به عنوان منبع انرژي مي سوزاند. پس از چند سال، برخي كودكان قادرند رژيم را كنار گذاشته و زندگي بدون تشنج داشته باشند. در خصوص نياز كودكتان به رژيم كتوژنيك با پزشك مشورت نماييد. حصول اطمينان از اينكه كودك طي رژيم دچار سوءتغذيه نشود، اهميت بسزايي دارد. عوارض جانبي رژيم كتوژنيك مي تواند شامل دهيدراسيون، يبوست، رشد آهسته باشد كه بخاطر كمبودهاي تغذيه اي و تجمع اسيد اوريك در خون است و مي تواند سبب تشكيل سنگ هاي كليوي گردد. اگر رژيم به درستي تنظيم شده باشد و تحت نظارت پزشك باشد، بروز اين عوارض جانبي اندك است.
درمان هاي بالقوه در آينده
محققين در حال مطالعه بر روي تحريك مغز به عنوان يك درمان بالقوه براي بيماري صرع هستند. در تحريك مغز، جراح الكترودهايي را در بخش مشخصي از مغز تعبيه مي كند. الكترودها به يك ژنراتور كه در قفسه سينه يا جمجمه قرار دارد، متصل اند و پالس هاي الكتريكي به مغز ارسال مي كنند و مي توانند تشنجات را كاهش دهند.
همچنين محققين نوعي از جراحي، با عنوان راديودرماني استريوتاكتيك را براي درمان بالقوه برخي انواع بيماري صرع مورد مطالعه قرار داده اند. در اين پروسه، پزشك پرتوها را مستقيماً به ناحيه اي از مغز كه سبب تشنج مي شود، مي تاباند.
تغيير شيوه زندگي
درك شرايط مي تواند به كنترل بهتر بيماري كمك كند.
• داروهاي خود را به موقع ميل نماييد. پيش از مشورت با پزشك دوز داروها را تغيير ندهيد. اگر احساس مي كنيد بايد داروي شما تغيير يابد با پزشكتان مشورت نماييد.
• خواب كافي داشته باشيد. عدم استراحت و خواب كافي مي تواند سبب تحريك تشنج شود. سعي كنيد هر شب استراحت كافي داشته باشيد.
• دستبند هشدار دهنده پزشكي بپوشيد. اين امر به پرسنل اورژانس كمك مي كند تا نحوه صحيح درمان شما را بدانند.
• فعاليت. فعاليت كردن مي تواند سبب تندرستي و كاهش افسردگي شود. آب كافي بنوشيد و اگر در هنگام فعاليت خسته مي شويد، استراحت كنيد.
علاوه بر اين، انتخاب هاي سالم زندگي از جمله كنترل استرس، كاهش مصرف نوشيدني هاي الكلي و پرهيز از دخانيات داشته باشيد.
پيشگيري
تشنجات كنترل نشده و اثرات آنها بر زندگي مي تواند سبب نااميدي و افسردگي شود. نبايد اجازه دهيد تشنجات بر شما غلبه كند. مي توانيد زندگي فعالي داشته باشيد. براي اين امر مي توانيد:
• خود، خانواده و دوستانتان را درباره بيماري صرع آموزش دهيد تا شرايط را درك كنند.
• سعي كنيد عكس العمل هاي منفي افراد را ناديده بگيريد. اين كار به شما كمك مي كند درباره بيماري صرع بيشتر بياموزيد تا از حقيقت آگاه شده و سوءتفاهم هاي موجود در مورد بيماري را بشناسيد. سعي كنيد حس شوخ طبعي را فراموش نكنيد.
• تا حد امكان استقلال داشته باشيد. اگر امكان دارد، كارتان را ادامه دهيد. اگر بخاطر تشنجات قادر به رانندگي نيستيد، از وسايل نقليه عمومي استفاده كنيد.
• پزشكي را پيدا كنيد كه دوست داريد و با وي احساس راحتي مي كنيد.
• سعي كنيد براي بروز تشنج نگراني نداشته باشيد.
• گروه هاي حمايت از مبتلايان به بيماري صرع را بيابيد تا با افرادي آشنا شويد كه شرايط شما را درك مي كنند.
اگر تشنجات شما به حدي شديد است كه نمي توانيد بيرون از خانه كار كنيد، باز هم راه هايي براي احساس مفيد بودن و ارتباط با ديگران وجود دارد. مي توانيد در منزل از طريق كامپيوتر كارهاي خود را انجام دهيد.
به اطرافيان و كساني كه با شما زندگي مي كنند اجازه دهيد راه صحيح مواجهه با تشنج را بدانند تا اگر تشنج كرديد، بتوانند به شما كمك كنند. مي توانيد چنين پيشنهاداتي به آنها بدهيد:
• در زمان تشنج فرد را به يك سمت بچرخانيد.
• يك شيء نرم زير سر وي قرار دهيد.
• دكمه بالاي پيراهن وي را باز كنيد.
• سعي نكنيد انگشت يا هر چيز ديگري را در دهان بيمار بگذاريد. هيچ كسي تا كنون زبانش را طي تشنج نبلعيده است، از نظر فيزيكي اين كار غير ممكن است.
• سعي نكنيد جلوي شخصي كه تشنج كرده است، را بگيريد.
• اگر شخص حركت مي كند، اشياء خطرناك اطرافش را برداريد.
• تا زماني كه تيم پزشكي به محل ميرسد، نزد شخص بيمار بمانيد.
• شخص را به طور دقيق پايش كنيد تا آنچه رخ مي دهد را بدانيد.
• زمان تشنج را بدانيد.
• حين تشنج خونسرد باشيد.
منبع : asriran
بازدید :